نقد و بررسی کتاب پرتاب های فلسفه

شلیک ناتمام

– نخستین پرسش در مواجهه با این متن به صورت مشخص احتمالا چنین چیزی است: این کتاب دقیقا به لحاظ متن شناختی چیست؟ پاسخ تقریبا روشن نیست. هر کتابی که حظی از «اصالت» برده باشد در وهله نخست، به نیت یک مداخله، یک دعوت، یک آشنایی یا گاه، یک آشنایی زدایی به جهان صادر می شود و بسته به غرض هر نوشته، مولف استراتژی های نگارشی خاصی را بنا بر مقاصد خود، اتخاذ می کند و در ادامه می کوشد، «فرم»ی از نگارش را در متن و بطن این استراتژی خاص و درست متناظر با منطق درونی محتوای متصور خود، خلق کند.

شجاعت اندیشیدن(محسن آزموده)

مشهور است که ما بعد از ملاصدرا و حکمت متعالیه او، فلسفه جدیدی ارایه نکرده ایم و آنچه به عنوان حکمت یا فلسفه عرضه شده عمدتا شرح و بسط کتاب ها یا رساله های گذشتگانی چون فارابی و ابن سینا و شیخ اشراق و خود ملاصدراست. در روزگار معاصر و در نتیجه مواجهه با اندیشه جدید غربی نیز در نهایت مترجمان خوبی پرورش داده ایم و ادای سهمی به تفکر نکرده ایم. درباره همین چند خط می توان رساله ها و کتاب ها نوشت چنانکه نوشته اند و مثلا به این پرداخت که آیا آنچه صدرا، اشراق و بوعلی نوشته اند، فلسفه است؟ آیا شرح و بسط ایده های گذشتگان خود شکلی از فلسفه ورزی نیست؟ آیا اصلا در شرق و عالم اسلام فلسفه داشته ایم؟ آیا در دوران جدید گزیر و گریزی جز ترجمه هست؟ اصلا چه نیازی به فکر فلسفی هست؟ و… روشن است که مجال کوتاه کنونی، فرصت پرداختن به این سوال های اساسی نیست حتی اگر بضاعت مزجات نگارنده را در نظر نیاوریم.

خروج از امر آشنا(علی سهرابی)

کتاب پرتاب های فلسفه نوشته محمدمهدی اردبیلی، مجموعه یادداشت هایی است که به تازگی توسط انتشارات ققنوس منتشر شده است. این کتاب آنچنان که از نامش برمی آید کتابی است فلسفی، اما نه در معنای آکادمیک و تخصصی آن. خواننده در این کتاب با مکاتب مختلف فلسفی و نظریه های شان آشنا نمی شود، بلکه در عوض با یادداشت هایی مواجه می شود درباره «معصومیت کودکانه»، «ترس از تاریکی»، «زلزله»، «عشق»، «پدر»، «مرگ» و «سوگواری». در واقع نویسنده کوشیده است مسائل و موضوعات ملموس را به اندیشه درآورد. از این رو طیف وسیعی از خوانندگان می توانند با کتاب ارتباط برقرار کنند. آنچه در این نوشته مدنظر من است نه نقد تمام جنبه های کتاب، بلکه بررسی چگونگی ارتباط این یادداشت ها و یافتن نوعی انسجام در آنهاست. 

منبع: روزنامه اعتماد شماره ۴۷۸۵ (دو‌شنبه ۱۹ آبان ۱۳۹۹) ، صفحه ۱۵ (اندیشه)

برای خواندن ادامه مطلب و دانلود فایل آن بر روی این لینک کلیک کنید.